Spirometria

• • 

  • 
    Spirometria (badanie spirometryczne) to najważniejsze z badań czynnościowych układu oddechowego, czyli badań, które pozwalają na obiektywną ocenę czynności płuc.

  Wykonuje się tzw. spirometrię podstawową oraz spirometrię po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela (określaną jako „spirometria z oceną odwracalności obturacji”).

  Podczas spirometrii ocenia się objętość powietrza wydychanego i wdychanego do płuc. Badanie polega na oddychaniu przez ustnik aparatu.

  Przed badaniem nie należy palić papierosów ani pić alkoholu (minimum przez 4 h, a najlepiej przez dobę). Nie należy wkładać ubrania krępującego ruchy tułowia (klatki piersiowej i brzucha). Przez 2 h przed badaniem nie powinno się jeść obfitych posiłków. Bezpośrednio przed badaniem (ok. pół godziny) nie powinno się wykonywać intensywnego wysiłku fizycznego).

  Jeśli spirometrię wykonuje się po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela, przed badaniem konieczne jest odstawienie niektórych leków przeciwastmatycznych. Jest to potrzebne tylko wtedy, gdy spirometria będzie wykonywana po inhalacji leku rozkurczającego oskrzela. Spirometria jest badaniem dokładnym i powtarzalnym (czyli podobnym za każdym razem) pod warunkiem, że wykona się ją prawidłowo – wkładając w badanie odpowiednio dużo zaangażowania. Niektóre z wyników w znacznym stopniu zależą od wysiłku pacjenta. Nie należy się obawiać „włożenia serca” i wysiłku w badanie – jest ono zupełnie bezpieczne.

  Spirometrii używa się do rozpoznawania astmy – cechy obturacji oskrzeli w spirometrii zwiększają znacznie prawdopodobieństwo rozpoznania. Trzeba jednak pamiętać, że są inne choroby, które powodują podobne zmiany w spirometrii. Czynność płuc u chorych na astmę jest zmienna. Jest to charakterystyczne dla tej choroby. W okresie gdy nie ma objawów, wynik spirometrii jest często prawidłowy, jednak nie wyklucza to rozpoznania astmy.

  Spirometrii używa się do monitorowania skuteczności leczenia astmy. Jeżeli występują objawy choroby, wówczas wynik spirometrii może być nieprawidłowy. Nasilenie duszności nie musi dokładnie korelować z wynikiem spirometrii, ale stanowi dla lekarza informację istotną w planowaniu leczenia.

  Jak wykonuje się badanie spirometryczne?

  Badanie wykonuje się w pozycji siedzącej. Należy siedzieć prosto, nie garbić się. Wargami trzeba objąć dokładnie ustnik aparatu i dokładnie wykonywać polecenia technika prowadzącego badanie. Początkowo oddychamy spokojnie. Następnie na dany znak nabieramy maksymalnie głęboko powietrza i wykonujemy jak najmocniejszy i najszybszy wydech – to jedna z „trudności technicznych” badania.

  Można to sobie przećwiczyć, próbując dmuchnąć najmocniej jak się da. Największa trudność to kontynuacja wydechu jak najdłużej, mimo wrażenia, że w płucach nie ma już w ogóle powietrza. Dopiero na znak dany przez technika można przestać wydychać.

  Poprawne wykonanie spirometrii nie jest proste, ale warto się postarać. Nie szkodzi to zdrowiu, a zapewnia wiarygodny i, co ważniejsze, powtarzalny wynik badania. Próbę zwykle powtarza się 3 razy, raz za razem, a uzyskane wyniki powinny być podobne – jest to jeden z wyznaczników poprawnie wykonanego badania.

• Wróć do listy badań